Przekształcenie spółki polega na zmianie jej formy organizacyjno-prawnej bez przeprowadzania likwidacji. Po zakończeniu tego procesu mamy do czynienia zatem z tym samym podmiotem gospodarczym, działającym jednak w innej formie prawnej. Spółka zachowuje więc w pełni swoją dotychczasową tożsamość. Przedsiębiorcy decydują się zmianę formy prowadzonej przez siebie działalności z różnych względów, m.in. chęci rozszerzenia zakresu swojej działalności, zmiany reguł odpowiedzialności czy optymalizacji podatkowej. Prawne aspekty przekształcenia spółek reguluje ustawa z dnia 15 września 2000 r. kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. 2020 poz. 1526) (dalej jako: „KSH”). W tym kontrola planu przekształcenia przez biegłego rewidenta.
Procedura przekształcenia rozpoczyna się od przygotowania planu przekształcenia wraz załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta. Czynności te wykonuje zarząd albo wszyscy wspólnicy prowadzący sprawy spółki przekształcanej (art. 556 w zw. z art. 557 § 1 KSH). Opinia biegłego rewidenta odgrywa istotną rolę w procesie przekształcenia, nie zawsze jednak stanowi ona element obowiązkowy dla omawianej procedury. Niniejszy artykuł poświęcony jest najważniejszym aspektom związanym z kontrolą planu przekształcenia przez biegłego rewidenta oraz elementami wydanej przez niego opinii.
W obecnym stanie prawnym plan przekształcenia, co do zasady, nie podlega badaniu biegłego rewidenta. Jedynym wyjątkiem jest przekształcenie w spółkę akcyjną, w tym przypadku bowiem wydane takiej opinii jest obligatoryjne. Biegły rewident wyznaczany jest przez sąd rejestrowy na wniosek spółki przekształcanej. W praktyce dopuszcza się możliwość wskazania przez spółkę osoby biegłego do przeprowadzenia badania, propozycja ta nie jest jednak wiążąca dla sądu rejestrowego.
Opinia biegłego rewidenta powinna dotyczyć przede wszystkim kwestii finansowych planu przekształcenia oraz jego załączników, tj. poprawności oraz rzetelności tych dokumentów, a także ustalenia czy wycena składników majątku (aktywów i pasywów) spółki jest rzetelna (art. 559 § 1 KSH). Zadaniem biegłego jest więc sprawdzenie, czy plan przekształcenia oraz jego załączniki spełniają wszystkie wymogi formalne określone w art. 558 KSH, a także, czy wartość bilansowa majątku spółki przekształcanej jest wiarygodna i została ustalona prawidłowo. Biegły rewident powinien opracować szczegółową opinię wraz z uzasadnieniem w formie pisemnej i przedstawić ją sądowi rejestrowemu oraz spółce przekształcanej, w terminie nie dłuższym niż dwa miesiące od momentu jego wyznaczenia.
Przepisy KSH nie precyzują tego, jakie mogą być konsekwencje stwierdzenia przez biegłego rewidenta nieprawidłowości lub nierzetelności podczas kontroli planu przekształcenia i jego załączników. Należy jednak domniemywać, że negatywna opinia w tym zakresie może uzasadniać oddalenie wniosku o wpis przekształcenia do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani szczegółowymi informacjami w odniesieniu do wskazanego powyżej zakresu, zapraszamy do kontaktu.
Jowita Koza, Prawnik, e-mail: j.koza@wwlegal.eu
