Crunch, czyli okres wzmożonej pracy, to zjawisko występujące głównie przed premierą danego tytułu. Nadgodziny, praca w nocy, a w skrajnych przypadkach nocowanie w studiu, to problemy, które coraz częściej występują w szeroko rozumianej branży game dev, gdzie liczy się czas i dopięcie projektu na ostatni guzik. Czy obowiązek nadgodzin może być zapisany w umowie? Jak wygląda zjawisko crunchu w odniesieniu do umowy o pracę? Czy crunch występuje także w umowie o świadczenie usług?
Nadgodziny w game dev a rodzaj umowy
Na samym wstępie warto zaznaczyć, że obowiązek nadgodzin może zostać uregulowany w umowie o pracę jedynie w dwóch sytuacjach: w przypadku konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii, a także jeśli wynika to ze szczególnych potrzeb pracodawcy. Do szczególnych potrzeb pracodawcy może być zaliczona wzmożona praca nad danym tytułem w związku ze zbliżającą się premierą gry, ale mimo to, ustawodawca przewidział w tym zakresie pewne ograniczenia.
Nadgodziny w game dev – ograniczenia w umowie o pracę
Przede wszystkim, nadgodziny nie mogą być zlecane kobietom w ciąży oraz pracownikom poniżej 18 roku życia. Ponadto, pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 roku życia nie wolno bez jego zgody zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie czasu pracy, o którym mowa w art. 139, jak również delegować poza stałe miejsce pracy. Liczba nadgodzin nie może być dowolna, z uwagi na fakt, że pracownik ma zagwarantowane 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku.
Rekompensata za nadgodziny
Pracownik powinien otrzymać odpowiednią rekompensatę za nadgodziny. Wyróżniamy tym samym dwie formy: wypłata normalnego wynagrodzenia powiększonego o dodatek – co do zasady 50 %, jak i udzielenie pracownikowi czasu wolnego na wniosek pracownika lub z inicjatywy pracodawcy.
Crunch w game dev a umowa o świadczenie usług
Pomijając powyższy opis, należy jednoznacznie stwierdzić, że umowa o pracę w branży game dev należy do rzadkości. Studia developerskie zwykle decydują się na podjęcie współpracy z programistą czy game designerem prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą. W takiej sytuacji, strony dowolnie mogą kształtować zapisy umowy, a zleceniobiorca nie jest chroniony przepisami kodeksu pracy w zakresie nadgodzin.
Crunch w game dev – podsumowanie
Jak wynika z powyższego opisu, zjawisko crunchu w game dev występuje w zakresie umowy o pracę, ponieważ tylko ten rodzaj umowy zapewnia pracownikowi ochronę dotyczącą nadgodzin przewidzianą przez kodeks pracy. W przypadku umowy zlecenia czy umowy o świadczenie usług, strony dowolnie kształtują liczbę godzin świadczenia usług, a zleceniobiorca z reguły nie otrzymuje rekompensaty za nadgodziny. Warto na sam koniec wspomnieć, że sama nazwa umowy jest kwestią drugorzędną. Zleceniobiorca może bowiem wystąpić o ustalenie stosunku pracy i zakwalifikowanie umowy o świadczenie usług jako umowy o pracę.