Umowa lock-up dla spółki akcyjnej – dlaczego warto ją zawrzeć?

25 lutego, 2022

Umowa lock-up dla spółki akcyjnej – dlaczego warto ją zawrzeć? Tematyka umów lock-up ma istotne znaczenie przy debiucie spółki akcyjnej na giełdzie. Dotyczy to zarówno debiutu na głównym rynku jak i na alternatywnych systemach obrotu. Na czym polegają umowy lock-up i dlaczego Zarząd spółki w niektórych przypadkach powinien przypilnować ich zawarcia? Tym zagadnieniom będzie poświęcony niniejszy artykuł.

Umowa lock-up – co to jest?

Umowa lock-up w SA to inaczej umowa o czasowym zakazie zbywania akcji danej spółki. Zawierana jest między spółką, której akcje są przedmiotem umowy, a akcjonariuszami. Dokonanie tej czynności prawnej następuje przed debiutem spółki publicznej na giełdę, zanim akcje będą notowane. Akcjonariuszami, którzy zawierają tego typu umowy są najczęściej podmioty posiadające prawa do akcji, które nabyli w kwocie odpowiadającej łącznej wartości nominalnej tych akcji. Natomiast wartość nominalna akcji to wartość, która została wpisana w statucie spółki.

Przyczyny zawarcia umowy lock-up

Do praktyki zawierania umów lock-up dochodzi w sytuacji, gdy akcjonariusze mają prawa do akcji, które nabyli po wartości nominalnej istotnie mniejszej niż wartość teoretycznego kursu otwarcia. Teoretyczny kurs otwarcia to inaczej początkowy kurs notowań instrumentów finansowych na giełdzie. Umowa lock-up zabezpiecza zatem spółkę przed szybkim zbywaniem akcji przez wyżej opisanych akcjonariuszy, którzy w chwili debiutu instrumentów finansowych spółki osiągnęliby znaczący zysk na różnicy między wartością nominalną jednej akcji, a jej wartością w chwili debiutu. Zbycie takich akcji przez akcjonariuszy oznaczałoby zatem gwałtowny spadek kursu akcji, zwłaszcza, gdy akcjonariusze nabywający je po cenie nominalnej dysponowali dużą ilością tych instrumentów finansowych. Takie nabycie często następuje w drodze objęcia akcji przy zawiązaniu spółki.

Elementy umowy lock-up

Umowa lock-up w SA jest umową nienazwaną, ale podlega reżimowi prawa cywilnego. Zgodnie z art. 353¹ Kodeksu cywilnego traktującego o tzw. zasadzie swobody umów, strony mogą sformułować postanowienia umowy lock-up według własnych założeń biznesowych z uwzględnieniem ograniczeń zawartych w/w przepisie. Praktyka wykształciła jednak pewne stałe elementy takiej umowy. Pierwszym jest określenie zobowiązania akcjonariusza. Kolejnym oznaczenie terminu trwania zakazu zbywania akcji, które może mieć różne struktury. Z perspektywy spółki warto również postarać się o uwzględnienie w umowie kary umownej za niedochowanie zakazu. Kara umowna może polegać na wskazaniu konkretnej kwoty lub procentu od sprzedanych akcji.

Podsumowanie

Podsumowując, umowy lock-up SA pełnią ważną rolę w strategicznym i finansowym zarządzaniu spółką planującą wejść na giełdę. Zapobiegają one gwałtownemu spadkowi kursu spowodowanego spadkiem popytu. W interesie spółki leży, aby umowy te były zawarte w szczególności z akcjonariuszami posiadającymi największe pakiety akcji nabyte po tzw. „nominale”.

O Autorze:

Arkadiusz Furlepa

Aplikant radcowski II roku przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Absolwent Wydziału Prawa na Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie. Zdobywał doświadczenie w kancelariach specjalizujących się w postepowaniach cywilnych oraz doradztwie prawnym w zakresie prawa handlowego. Aktualnie spektrum jego zainteresowań dotyczy prowadzenia bieżących spraw spółek kapitałowych i koordynowania prac zarządów tych podmiotów m. in.: koordynowanie zatwierdzenia lat obrotowych, przygotowywanie kontraktów gospodarczych zawieranych przez spółki, przygotowywanie projektów protokołów posiedzeń organów nadzorczych i stanowiących. Prowadzenie postępowań sądowych z zakresu roszczeń spółki do byłych członków organów zarządzających. Udział w postępowaniach sądowych w sporach między emitentami obligacji, a obligatariuszami. Przygotowywanie umów cywilnoprawnych (pakiety motywacyjne dla członków organów spółek, umowy regulujące bieżącą działalność podmiotów gospodarczych). Brał udział przy procesie podwyższenia kapitału w spółkach akcyjnych, transakcjach M&A (pomoc przy procesie „odwrotnego przejęcia”) oraz przeprowadzał audyt korporacyjny i uczestniczył w audycie AML spółki kapitałowej. Ponadto, w przeszłości zajmował się prowadzeniem postępowań sądowych w tzw. sporach frankowych oraz prowadzeniem sporów w zakresie ubezpieczeń gospodarczych, a także przygotowywaniem projektów decyzji odszkodowawczych.

Kategorie: